معارضین اردنی تنها به دنبال امتیاز مرحله ای هستند نه اسقاط نظام!

به گزارش روابط عمومی اتحادیه بین المللی امت واحده، دکتر محمد ایرانی سفیر سابق ایران در اردن با حضور در دوره آموزشی اتحادیه بین المللی امت واحده، به بررسی تحولات اردن پردخت.

دکتر ایرانی در رابطه با تحولات اردن گفت : آن چه در اردن در حال رخ دادن است با سایر کشور ها متفاوت بوده  و بخش عمده ای بر گرفته از انقلاب های منطقه است و برخی مختص این کشور است 

وی افزود : سه گروه و حزب در اردن در حال فعالیت هستند که حزب عمل منسجم ترین گروه در این کشور است  . دوم ؛ سندیکا های صنفی که عمدتا در دست اخوان المسلمین ست . هر چند در برخی از صنف ها دولت در آن نفوز کرده مثل صنف روزنامه نگاران و دسته سوم احزاب چپ هستند که تعدادشان زیاد نیست و تعیین کننده نیستند و معمولا این احزاب چپ قدرت اخوان المسلمین را به رسمیت شناخته و پشت سر آنان حرکت می کنند و حتی مرجعیت فکری اخوان هم پذیرفته اند .

 

ایرانی با اشاره به اینکه در اردن این اعتراضات از وجود داشته قدیم داشته و چیز تازه ای نیست گفت : در اردن احزاب و گروه های مختلف نسبت به مسایل مختلف می آمدند اعتراض می کردند ولی این اعتراضات محدود به مسایل معیشتی بود ولی ویژگی مرحله فعلی در اردن متمایز از دوران قبلی است . دولت در گذشته معمولا با اینان کنار می آمد . یکی از ویژگی ها این اعتراضات در حال حاضر این است که سطح مطالبات بالا رفته و وارد  مطالبات سیاسی شده است .

تفاوت دیگر در این است که در اعتراضات قبلی سنتی ها به میدان می آمدند ولی اکنون شاهد حضور جوانان هستیم .

از دورانی که اردن مستقل شده یعنی حدود 60 سال 70 نخست وزیر عوض شده و این به عنوان یک روند بوده برای خاموش ساختن اعتراضات.

 

وی با بیان اینکه در اردن فاصله پادشاه با بقیه اقشار به لحاظ قدرت بسیار زیاد است افزود : در اردن خود پادشاه کابینه را انتخاب می کند و نخست وزیر هیچ نقشی ندارد و حدود 200 نفر از نخبگان هستند که قدرت در دست اینان می چرخد .

و پادشاه آنان را مدام جابه جا می کند . کاری دیگری که پادشاه می کند دادن قدرت در دست افراد ذی نفوذ قبیله است . در جامعه اردن که یک جامعه قبیله ای و عشیره ای ست . اردن 6 میلیون جمعیت دارد که حدود 60 درصد آنان فلسطینانی هستند که کوچ داده شده اند به اردن .

سفیر سابق ایران در اردن افزود : در اردن به دلیل توافقات صورت گرفته فلسطینیانی که سال  48 کوچ کرده اند به آنان تبعیت اردنی  داده اند و دیگر فلسطینیان اخراجیان سال 67 هستند که اقامت موقت دارند. یکی از طرح هایی که اخوان المسلمین اردن دارد دنبال می کند این است که این عده باید سهم مساوی داشته باشند.

 

وی در ادامه افزود : اردنی تبار ها اکثرا در جنوب ساکن هستند و این مناطق پیشرفته و آباد نیستند . این ها تامین کننده و حامیان اصلی حکومت هستند .

 

ایشان گفت : در درون اخوان المسلمین نگاه طایف های حاکم نیست  و یکی از خواسته هایی که الان مطرح است این است که نخست وزیر را پارلمان انتخاب کنند و این یعنی انتخاب رییس مجلس توسط پارلمان و این خود یعنی کاسته شدن قدرت پادشاه و یعنی تغییر قانون اساسی .

 

این کارشناس مسائل خاورمیانه گفت : اولین خواسته هایی که بعد از اتفاقات منطقه رخ داد آزاد سازی زندانیان سیاسی بود . دولت مقاومت کرد و نتوانست جلوی این اعتراضات را بگیرد و پادشاه دستور تعداد کثیری آزاد شوند و تا حدودی اوضاع آرام شد . خواسته بعدی معترضان منحل شدن پارلمان و در خواست انتخابات جدید بود. پادشاه کمیته ای را تحت گفتگو های ملی شکل داد و در خلال این گفتگو ها یک سند تنظیم شده.

 

وی افزود : اگر انتخابات در اردن شکل بگیرد اکثریت مجلس در دست مخالفین خواهد افتاد و نخست وزیر را به تبع مجلس انتخاب خواهد کرد  هر چند برخی معتقدند برای دربار خیلی سخت نیست چون قبلا هم در زمان پادشاه قبلی این شرایط بوده است .

 

ایرانی خاطر نشان کرد : تا الان معترضین سطح دعوا ها را به حوزه دربار نکشاندند . تحولات در نظام های جمهوری رخ داده مثل مصر ، تونس و ... و نظام های پادشاهی مثل عربستان ، اردن و دیگر نظام های پادشاهی خودشان را توانسته اند مدیریت کنند . در اردن بحث براندازی را هنوز هیچ گروهی این را مطرح نکرده است .

اما در آینده حاکمیت ناگزیر است که یک امتیازاتی را بدهد . نیروهای امنیتی که به روزنامه نگاران حمله کردند برای اولین بار دولت عذرخواهی کرد و 4 نیروزی امنیتی دستگیر و محاکمه شدند.

 

ایرانی گفت : در چند وقت آینده اسقاط نظام خیلی محتمل نیست و معارضین تنها به دنبال امتیاز مرحله ای هستند .

اردنی تبار ها از آینده خودشان می ترسند و طرف دولت را خواهند گرفت که حکومت به دست فلسطینی تبار ها نیفتد .

 

وی با توجه به نقش جوانان در تحولات منطقه خاطر نشان کرد : این جوانان بودند که ابتدا به میدان آمدند و بعد گروها و رهبران آمدند به میدان و خودشان را تطبیق دادند با شرایط .

 

 

وی در پایان با اشاره به حضور فعال عربستان و سلفی ها تصریح کرد : مدهب تشیع در اردن غیر قانونی ست و در اردن سه دسته شیعه داریم .یک دسته شیعیان لبنبانی هستند که مهاجرت کرده اند حدودا 80 خانوار بیشتر نیستند و و ضعشان خوب است . دسته دیگر خود اردنی تبار ها که مصتبصر هستند که در خارج با شیعه آشنا شده اند و الان برگشته اند .

 پایگاه اصلی حماس در اردن است و اخوان اردن مجموعا طرفدار حماس هستند .

حزب الله بیشتر در بین قشر جوان طرفدار دارد مثلا در ایام جنگ 33 روزه یک عکس بزرگ از سید حسن در دانشگاه نصب شده بود که نیرو های امنیتی بلافاصله به دانشگاه ریختند .در مجموع می توان گفت نگاه های مجموعه اردنی ها به ایران مثبت است .